MOSKOVA'LI İŞÇİLERİN 27 NİSAN 1935'TE  
BÜYÜK METROYA SAHİP OLUŞLARI  

Duyduk ki: Seksen bin işçi 
yapmış metroyu, birçoğu günlük işlerinden sonra, 
çoğunlukla geceleri sabahlara dek. 
O yıl boyunca hep delikanlıların ve kızların güle oynaya 
tünellerden çıktıkları görülürmüş 
harca batmış ter içindeki iş giysilerini göstererek gururla. 
Aşılmış bütün engeller- 
yeraltı suları, çok katlı yapıların basıncı, 
dayanıksız büyük toprak yığınları-. 
Süslemek için kaçınılmamış hiçbir çabadan, 
en iyi mermer getirilmiş uzaklardan, en güzel ağaçlar 
işlenmiş özene bezene. 
Güzelim vagonlar adeta çıt çıkarmadan 
                                                                kaymaya başlamışlar 
gün gibi aydınlık tünellerde: 
Titiz müşteriler için her şeyin en iyisi. 

Şimdi, demiryolu en üstün planlara uyularak yapıldıktan 
                                                                                        sonra 
sahipleri geldi onu görmeye ve binmeye. 
O insanlardı onlar, onu yapanlardı. 
Binlercesi oradaydı, dolaşıyorlar 
ve inceliyorlardı dev istasyonları. 
Trenlerle büyük kalabalıklar geçiyordu bu ara, 
yüzleri istasyonlara dönük- 
erkekler, kadınlar, çocuklar ve kır sakallılar- 
sevinçten pırıl pırıldı yüzleri, tiyatrodaymışlar gibi, 
çünkü farklı yapılmıştı istasyonların hepsi, 
hepsi başka taştan, başka biçimde; 
ışık da her seferinde geliyordu başka kaynaktan. 
Sevinçli bir itiş kakışla arkaya itiliyordu her trene binen, 
çünkü istasyonlar en iyi 
görülebiliyordu önceki yerlerden. 
Çocuklar yukarı kaldırılıyordu her istasyonda. 
Yolcular her fırsatta dışarı taşıp 
sevinçli bir titizlikle inceliyorlardı bitirilen işi, 
sütunları elliyorlar ve parlaklıklarına bakıyorlardı, 
ayak burunlarını sürtüyorlardı taş döşemeye 
anlamak için taşların düzgünce yerlerine oturup 
                                                                           oturmadığını 

Sonra vagonlara doluşup yeniden 
duvar kaplamalarını inceleyip parmaklarını sürüyorlardı 
                                                                                  camlara. 
Erkekler ve kadınlar işaret ediyorlardı durmadan- 
doğru olup olmadığında biraz duraksayarak- 
çalıştıkları yerleri: 
Ellerinin izini taşıyordu taşlar. 
Her yüz görülebiliyordu açıkça, 
çünkü çok ışık vardı, 
lamba çoktu, gördüğüm herhangi bir demiryolundan 
                                                                        çok daha fazla. 
Tüneller de apaydınlıktı, 
karanlıkta kalmamıştı emeğin bir karışı bile. 
Ve tek bir yıl içinde yapılmıştı tüm bunlar, 
ve dünyada başka hiçbir demiryolu yapımında 
bu kadar çok işçi çalışmamıştı. 
Ve dünyada başka hiçbir demiryolunun bu kadar çok 
                                                                     sahibi olmamıştı 
Çünkü bu yapı harikası, bunca kentte bunca zamandır 
kendinden önceki hiçbir yapının görmediği şeyi gördü: 
Yapının işçileriydi yapının sahipleri. 

Emeğin tüm meyvalarının emek dökenlere düştüğü 
nerede görülmüştü? 
Bir yapıdan, onu yapanların kovulmadıkları 
nerede görülmüştü? 
Onları vagonlarımıza giderken gördüğümüzde, 
kendi eserleri olan vagonlarda, 
hemen anımsadık: 
Klasik yazarların bir vakitler hop oturup hop kalkarak 
önceden gördükleri o büyük tablo buydu. 
 

 

Bertolt BRECHT

Çeviri : A. KADİR - Gülen AKTAŞ